Concertagenda

Muziek voor de ziel

Dit concert is gewijd aan Karl Friedrich Abel , de musicus en componist die het vuur van het viola da gambaspel opnieuw aanwakkerde in de Londense muziekwereld, terwijl de belangstelling voor dit bijzondere instrument in de rest van Europa nog slechts zachtjes smeulde.

Het eerste deel van zijn leven was Abel werkzaam als gambist en cellist in de omgeving van in Leipzig en Dresden, later emigreerde hij naar naar Engeland. Daar was de viola da gamba al tientallen een jaren zo goed als vergeten en geen sterveling wist nog hoe mooi het kon klinken. Abel organiseerde concerten in Londen, samen met zijn vriend Johann Christian Bach. De toehoorders werden door Abel telkens opnieuw verrast met de nieuwste composities. Als Abel viola da gamba speelde was het alsof hij een gevoelige tekst voordroeg, zoals die van Laurence Sterne (1713-1768), schrijver van een door iedereen geliefde roman, Het Leven en de Opvattingen van de Heer Tristram Shandy. Beide kunstenaars werden gezien als exponenten van de fijngevoeligheid—de cultus van oprechte en directe emotie, die op zijn hoogtepunt was in de jaren 1760. 

Binnenskamers, na een stuk of wat flessen Bourgogne, improviseerde Abel voor vrienden op zijn viola da gamba, met zoveel gevoeligheid en nuance, dat de aanwezigen tot tranen ontroerd raakten.  En hij speelde door, net zolang totdat iedereen op de tafel sprong en de horlepiep danste. Gelukkig zijn er veel solo's in handschrift bewaard gebleven. Wij zullen er deze middag iets van laten horen. 

Uit zijn overlijdensbericht op 23 juni 1787 valt op te maken hoe geliefd hij was: De dood van Abel is een groot verlies voor de muziekwereld.  Hij was de Sterne van de muziek. De één schreef - en de ander componeerde voor de ziel.